Bron en foto; Erasmus MC
Categorie; wetenschap
Chirurgisch team in Erasmus MC boekt wereldprimeur door tumor te verwijderen met innovatieve methode: ‘Een prestatie om trots op te zijn’
In het Erasmus Medisch Centrum hebben chirurgen een baanbrekende prestatie geleverd. Een en ander door met succes een longtumor te verwijderen bij twee patiënten. Dit met behulp van een innovatieve techniek en een chirurgische robot. Dit is een wereldwijde primeur. “Het voelt bijna aan als sciencefiction.”
Hart- en longchirurg Sabrina Siregar en haar collega Amir Sadeghi, die tevens onderzoeker en hart- en longchirurg in opleiding is, konden door middel van een chirurgische robot en een groot scherm details waarnemen die normaal gesproken tijdens standaard longkankeroperaties niet goed zichtbaar zijn. Dankzij een geavanceerde techniek was het mogelijk om real-time beelden van de anatomie van de patiënt te integreren met een virtuele weergave van de organen en bloedvaten. Wat de chirurgen in staat stelt om tumoren sneller en veiliger te verwijderen.
De gebruikte methode staat bekend als augmented reality, ofwel aangevulde realiteit. Hierbij worden virtuele driedimensionale beelden van de tumor, bloedvaten (in blauw) en luchtwegen (in groen) geprojecteerd op een scherm, direct over de longen van de patiënt. Dit stelt de chirurgen in staat om precies te zien hoe ze te werk moeten gaan. Eén van de chirurgen blijft altijd bij de patiënt voor controle. Terwijl Siregar en Sadeghi om beurten aan een console stonden en de chirurgische robot bedienden met behulp van joysticks.
“Vergelijk het met de cockpit van een vliegtuig,” legt Sadeghi uit. “Piloten kijken naar buiten, maar zien tegelijkertijd virtuele informatie op hun raam geprojecteerd. Voor het eerst hebben we de fysieke en virtuele realiteit in de operatiekamer over elkaar heen gelegd.”
De operaties werden al in september uitgevoerd, maar zijn pas recentelijk openbaar gemaakt. Beide longkankerpatiënten herstellen voorspoedig.
Drie jaar geleden werd al een eerste stap in deze richting gezet met de introductie van een Virtual Reality (VR)-bril bij longkankerchirurgie. Waarbij op basis van een CT-scan een 3D-reconstructie werd gemaakt van de anatomie van de patiënt. Hoewel een chirurg met de VR-bril de locatie van de tumor in een longkwab kan bepalen, kan dit enkel vóór de operatie. Siregar en Sadeghi zijn nu een stap verder gegaan in het Erasmus MC, na vier jaar van ontwikkeling.
“Dit lijkt wellicht op sciencefiction,” beaamt Sadeghi, “maar voor mij gaat hiermee een droom in vervulling. Sinds 2019 ben ik al bezig met dit onderzoek. Toen al zag ik de mogelijkheid om deze virtuele informatie mee de operatiekamer in te nemen. Dat het nu is gelukt, vervult me met trots.”
Sadeghi legt uit dat de uitdaging lag in het vinden van een manier om de virtuele realiteit aan te passen aan de specifieke situatie van de patiënt op dat moment. “Tijdens een operatie is de long leeg en vervormbaar, terwijl de CT-scan uitgaat van een volle long. Het virtuele model moet dus ook flexibel zijn. Dat was nog nooit eerder gelukt.”
In de komende periode zal wetenschappelijk onderzoek uitwijzen of het gebruik van augmented reality in de operatiekamer daadwerkelijk een meerwaarde heeft. “Wij geloven van wel, maar het is aan ons om aan te tonen dat deze methode veiliger, sneller en effectiever is, en dat het risico op complicaties zoals bloedingen voor patiënten vermindert,” concludeert Sadeghi.