Varkens bij herenboeren

Komen de herenboeren weer terug?

Bron; AD
categorie; natuur en milieu
Foto; Maarten Sprangh

De problemen rond landbouw in Nederland houden aan

Het vraagstuk rond de toekomst van de landbouw houdt Den Haag al geruime tijd bezig. De politiek worstelt met besluitvorming, terwijl boeren in onzekerheid verkeren. Ondertussen floreren duurzame burgerinitiatieven zoals Land van Ons en Herenboeren. Zetten zij de koers uit?

Een vriendelijk ochtendzonnetje werpt zijn stralen op de kapschuur van Herenboerderij Wenumseveld, gelegen in het buitengebied van Apeldoorn. Kratten met aardappels, uien, bloemkool en rode bieten staan klaar om geleegd te worden. Leden van de Herenboerderij komen tweemaal per week hun boodschappen doen, gevuld met kraakverse groenten van eigen land, voor veertig euro per maand. Wie wil, kan ook een vleesabonnement afsluiten voor zestien euro per maand.

Al 18 herenboerderijen in Nederland

Deze herenboerderij is een van de achttien in Nederland en is ontstaan uit het idee van Geert van der Veer. Tien jaar geleden bundelden belangstellenden hun krachten in een coƶperatie, financierden de overname van een bestaande boerderij en namen enkele boeren in loondienst. Nu zijn er achttien herenboerderijen actief, en er zijn plannen voor nog eens dertig locaties in heel Nederland.

Herenboeren Wenumseveld werkt volgens het principe van ‘natuurgedreven’ voedselproductie. Dat betekent meer biodiversiteit, geen kunstmest en dieren die natuurlijk gedrag vertonen. Hier teelt men vijftig gewassen zonder pesticiden of kunstmest, vermijdt verpakkingsmateriaal en beperkt transportkosten door de lokale herkomst van de ruim 240 aangesloten gezinnen. Voorzitter Iris van de Kamp benadrukt dat dit bijdraagt aan aanzienlijke CO2-besparingen.

Bij de Patrijs, een burgerboerderij in het Gelderse Laren, zo’n veertig kilometer verderop, runnen Joanne Malotaux en Johannes Regelink sinds eind vorig jaar een eigen boerderij. Ze hebben 65 melkkoeien en produceren zuivel en rundvlees, naast de teelt van peulvruchten, groenten en granen. Hun producten zijn beschikbaar bij vijf ‘verslokalen’ in de buurt, waar leden via een app hun boodschappen zelf afwegen en bijhouden wat ze meenemen, met een maandelijkse afrekening. Ondanks een huidige maandomzet van 45.000 euro op basis van duizend klanten, is dit nog niet genoeg voor langetermijnlevensvatbaarheid. De Patrijs zoekt manieren om hun zelfgemaakte kaas aan huis te bezorgen en de klantenkring uit te breiden.

Waarom zijn dit soort initiatieven levensvatbaar

Deze initiatieven raken aan de problematiek van lage prijzen in de gangbare landbouw, waarbij de kosten vaak worden afgewenteld op de samenleving, bijvoorbeeld in de vorm van natuurbelasting door stikstof en de uitstoot van methaan uit de veeteelt. Howard Koster, een ‘wetenschapsboer’ verbonden aan Wageningen University & Research, ziet burgerinitiatieven als een deel van de oplossing, hoewel hun impact momenteel nog beperkt is. Hij wijst op het feit dat ze aantonen dat burgers willen bijdragen aan het voedselsysteem en dat er ruimte is voor natuurinclusieve landbouw. Het huidige landbouwsysteem staat volgens Gert Jan van den Born, verbonden aan Land van Ons, op het punt tegen zijn grenzen aan te lopen. Het systeem moet veranderen, en burgerinitiatieven zoals Herenboeren en Land van Ons kunnen de weg wijzen.

Lees het volledige stuk op het AD

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *